«Τραγούδι του νεκρού αδελφού»
Στα 1960 – 1961 ο Μίκης Θεοδωράκης έγραψε τα κείμενα, τους στίχους και τη μουσική για το «Τραγούδι του νεκρού αδελφού». Ενός έργου για τα πάθη της Ελλάδας του Εμφυλίου, που ολοκληρώνεται με το ενωτικό μήνυμα «Ενωθείτε βράχια, βράχια, ενωθείτε χέρια, χέρια». Μαζί με τα τραγούδια με τους δικούς του στίχους, ο Μίκης Θεοδωράκης συμπεριέλαβε και το «Νανούρισμα» («Κοιμήσου αγγελούδι μου») σε στίχους Κώστα Βίρβου, που είχε ήδη ηχογραφηθεί.Η παράσταση ανέβηκε στις 15 Οκτωβρίου του 1962 στο θέατρο «Καλουτά» από το «Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο» του Μάνου Κατράκη, σε σκηνοθεσία του Πέλου Κατσέλη, σκηνικά και κοστούμια του Νίκου Νικολάου και χορογραφίες της Ζουζούς Νικολούδη.Τον θίασο αποτελούσαν ο Μάνος Κατράκης, η Βέρα Ζαβιτσιάνου, η Δέσποινα Μπεμπεδέλη, η Μαρία Κωνσταντάρου, ο Νίκος Ξανθόπουλος, ο Θεόδωρος Έξαρχος, η Μπέττυ Αρβανίτη και άλλοι ηθοποιοί. Λαϊκός τραγουδιστής ήταν βεβαίως ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, μπουζούκια έπαιζαν ο Λάκης Καρνέζης με τον Κώστα Παπαδόπουλο και χόρευαν οι λαϊκοί χορευτές Λ.Απυρανθίτης, Λ.Μίχας και Ζ.Σοκορέλης. Συμμετείχε επίσης μια μικρή ομάδα παντομίμας με μια μάνα και δυο αδέλφια με τη Ζουζού Νικολούδη, τη Λυδία Γραβάνη, τον Κ.Φραγκόπουλο και τον Κ.Καραγιώργη. Σε αυτή την παράσταση ακουγόταν από τον Θεόδωρο Έξαρχο, που υποδύοταν τον Τάκη, τον αρχηγό των δεξιών, η περίφημη φράση «Χαίρε Μπιθικώτση με την ξυλένια φωνή!»

Η πρώτη μουσικοθεατρική παρουσίαση, είχε γίνει στις 20 Απριλίου 1962 στο θέατρο «ΡΕΞ» από το «Ελληνικό Χορόδραμα» σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη, σενάριο Σπύρου Βασιλείου και χορογραφία Ραλλούς Μάνου. Εκεί τα «γυναικεία» τραγούδια τα έλεγε η Ντόρα Γιαννακοπούλου.

---

“The Song of the Dead Brother” was staged for the first time on October 15, 1962 at the Kalouta Theater by Manos Katrakis‘ Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο (=Greek People’s Theater). The texts were by Mikis Theodorakis, the direction by Pelos Katselis, the sets and costumes by Nikos Nikolaou and the choreography by Zouzou Nikoloudes (who also played the role of the mother). The protagonists of the play were Manos Katrakis, Vera Zavitsianou, Despina Bempedeli, Nikos Xanthopoulos, Betty Arvaniti, Maria Konstantarou and Thodoros Exarchos.
The music was performed live on stage by Gregoris Bithikotsis (vocals), Lakis Karnezis (bouzouki), Kostas Papadopoulos (bouzouki) and Stavros Plessas (guitar).
The work is about the passions of Greece during the Civil War (1946-1949), which concludes with the unifying message “Unite rocks, rocks, unite hands, hands” and was dedicated to the unity of the Greek people. Aesthetically, it came to carve its own dramatic path among the multitude of Mikis Theodorakis’ music, which was mostly characterized by poetic “song cycles”.